Ingezonden stuk door Anton de Man
“Op 16 september 1944 bombarderen 54 Lancasters de Moerdijkbrug.
Eén van de Lancasters keert niet terug. Dank zij Dotka luchtfoto’s heeft de familie van de piloot uit Bristol nieuw inzicht gekregen in de situatie van voor en na de crash rond Strijen.
Aanval op de Moerdijkbrug
Het is zaterdag 16 september 1944. Om 8 uur in de avond komen op twee vliegvelden in Engeland in de briefing room 54 bemanningen van Lancaster bommenwerpers bij elkaar.
Zij maken deel uit van het RAF 90 squadron en het RAF 115 squadron. Van hun commandanten horen zij dat later in de avond de Moerdijkbrug in Nederland aangevallen moet worden.
Deze brug is in gebruik bij de Duitse bezetter en moet in aanloop van de operatie Market Garden – die de volgende dag zal plaatsvinden – buiten werking worden gesteld.
Crew Lancaster LM693, neergestort in Strijen op 16-9-1944.
Het is rond half tien in de avond dat van twee vliegvelden de 54 bommenwerpers, geladen met bommen, opstijgen. In formatie vliegen zij richting Nederland. Om ongeveer 23.00 uur zijn ze aangekomen bij hun doel en laten zij hun bommen vallen (Zie foto 4135). Maar door de duisternis vallen diverse bommen buiten het doel (zie foto van voor het bombardement 3096).
Tijdens het rondcirkelen raken twee Lancasters elkaar en storten neer op het grondgebied van Strijen-Sas. Burc Johnston, piloot van een andere Lancaster, ziet het gebeuren en denkt dat de piloot van één van de gecrashte toestellen van zijn vriend is.
Later in de nacht, toen de overige toestellen ware teruggekeerd op de thuisbasis, werd dit bevestigd. De ene Lancaster was neergekomen in een gebied wat door de Duitse bezetter onder water was gezet en de andere lancaster kwam neer in droog gebied want daar stond Duits flak afweergeschut ter verdediging van de Moerdijk brug.
Na 9 dagen kreeg de burgemeester van het dorp Strijen van de Duitse bezetter toestemming om de bemanning van het toestel van het RAF 115 squadron wat lag op droog gebied te bergen. Met nog vier mensen uit het dorp zijn ze naar het toestel gegaan en hebben de zeven lichamen van de bemanning geborgen en op de algemene begraafplaats begraven.
De lichamen van het andere toestel van het RAF 90 squadron werden pas geborgen in juni 1945 en zijn op de algemene begraafplaats in Dordrecht begraven
- foto 3096 gemaakt op 16 september 1944, een paar uur voor het bombardement en de crash van twee Lancasters, en
- foto 4135 gemaakt op 22 maart 1945, waarop de bominslagen te zien zijn en de locatie waar de twee Lancasters liggen
Dank zij de twee foto’s heeft de familie van de piloot van de Lancaster van het 115 squadron, die begraven ligt in Strijen en waarvan in 2014 nog de jongere zuster leefde en woonde in Engeland, na vele jaren de omgeving gezien waar haar broer zijn leven heeft gegeven om de bevolking van Nederland na 5 mei 1945 in staat te stellen te leven in een vrij Nederland.
De zoon van de zuster bezocht 16 september jl. samen mijn zijn neef, die genoemd is naar de omgekomen piloot, het graf van hun oom op de begraafplaats in Strijen”.
Met dank aan Anton de Man
WOII luchtfoto archieven samengevoegd
Ruim 100.000 RAF WOII luchtfoto’s van Kadaster en bijna 95.000 RAF WOII luchtfoto’s uit de Bibliotheek Wageningen UR collectie zijn in Dotka Originals samen te doorzoeken.
Het merendeel heeft een jaartal en positie, echter een aanzienlijk deel moet nog worden uitgezocht. Dotka werkt hier in 2014 aan verder, en kan voor specifieke projecten op verzoek foto’s positioneren, zodat deze makkelijker gevonden kunnen worden.